Suhoy Su-25 (Kiril alfabesinde: Сухой Су-25) (NATO rapor ismi 'Frogfoot') Suhoy Tasarım Bürosu (SDB) tarafından tasarlanmış; çift motorlu, tek kişilik, saldırı/yakın hava desteği uçağıdır. Nato'daki karşıtı A-10'dur. Sovyet Kara Kuvvetleri için yakın hava desteği sağlanması amacıyla tasarlanmıştır. İlk prototip uçuşu 22 Şubat 1975'te yapılmış olup 1978 yılından itibaren Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Tiflis'teki Suhoy üretim tesislerinde seri üretimine başlandı.
İlk modeller Su-25UB çift koltuklu eğitim uçağı, Su-25BM hedef çekme ile ihraç modeli olan Su-25K'dır. 2012 yılında bazı uçakların Su-25SM standardına yükseltilme çalışmalarına başlandı. İleri modeller olan Su-25T ve Su-25TM (Su-39 olarak da bilinir) yüksek adetlerde üretilmemiştir. 2007 yılında üretimde olan yegane zırhlı sabit kanatlı uçaklar Su-25 ve Su-34 uçaklarıdır. Su-25'ler hâlen Rusya ve diğer Bağımsız Devletler Topluluğu ülkeleri ile diğer bazı ülkeler tarafından kullanılmakatdır.
Ağır zırhlı Su-25’ler özellikle tanklara karşı saldırı uçağı olarak tasarlandılar. Sovyet-Afgan Savaşı’nda yoğun bir şekilde kullanılmışlardır. Sovyet-Afgan Savaşının yanı sıra Irak tarafından İran'a karşı yakın hava destek ve avcı/önleyici rollerinde de kullanılmıştır. Ancak Körfez Savaşı sırasında Irak Hava kuvvetlerine ait Su-25'lerin bir kısmı İran'a sığınırken bir kısmı da Müttefik güçleri tarafından imha edilmiştir. Geriye kalan Su-25'ler ise İşgal sonrasında servisten çıkartılmıştır. Rus ordu hizmetinde bulunan Su-25'ler geliştirilmiş versiyonu olan Su-39’lar ile değiştirilmektedirler. Gürcistan Hava Kuvvetleri 1992-1993 yıllarında Abhazya Savaşı'nda Su-25 uçaklarını kullanmıştır. Ayrıca 2001 Makedonya anlaşmazlığında Makedonya Hava Kuvvetleri tarafından Arnavut isyancılara karşı ve 2008 yılındaki Rusya-Gürcistan savaşında hem Rusya Hem de Gürcistan tarafından kullanılmıştır. Fildişi Sahili, Çad ve Sudan'ın da aralarında olduğu Afrika ülkeleri tarafından yerel çatışmalar ve iç savaşlarda da kullanılmıştır. Yakın dönemdeki Rusya'nın Suriye müdahalesinde de Su-25 uçakları hizmet vermiştir.
Geliştirilmesi:
1968'in başlarında, Sovyet Savunma Bakanlığı , Sovyet Kara Kuvvetleri'ne yakın hava desteği sağlamak için özel bir sturmovik zırhlı saldırı uçağı geliştirmeye karar verdi . Bir yer destek uçağı yaratma fikri , 1940'lar, 1950'ler ve 1960'larda kara saldırısı ( shturmovaya ) havacılığı deneyimini analiz ettikten sonra ortaya çıktı . O sırada hizmette olan veya geliştirilmekte olan Sovyet avcı bombardıman uçakları ( Su-7 , Su-17 , MiG-21 ve MiG-23 ) ordunun yakın hava desteği gereksinimlerini karşılamadı. Pilotu ve hayati ekipmanı yerden ateş ve füze isabetlerinden korumak için gerekli zırh kaplamasından yoksundular ve yüksek uçuş hızları pilotun bir hedefle görsel teması sürdürmesini zorlaştırdı. Bu sorunları dikkate alan Pavel Sukhoi ve Sukhoi Tasarım Bürosundaki bir grup önde gelen uzman, Havacılık Endüstrisi Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı'nın önde gelen enstitülerinin yardımıyla nispeten kısa bir süre içinde ön tasarım çalışmalarına başladı. .
Mart 1969'da, Sovyet Hava Kuvvetleri tarafından yeni bir savaş alanı yakın destek uçağı için tasarım çağrısı yapan bir yarışma duyuruldu . Yarışmaya Sukhoi tasarım bürosu ve Yakovlev , Ilyushin ve Mikoyan'ın tasarım büroları katıldı . Sukhoi, 1968'in sonlarında "T-8" tasarımını tamamladı ve Ocak 1972'de ilk iki prototip (T8-1 ve T8-2) üzerinde çalışmaya başladı. Birleştirilecek ilk gövde olan T8-1, 9 Mayıs 1974'te tamamlandı. Başka bir kaynağa göre Kasım 1974. Ancak, Vladimir İlyuşin'in uzun bir dizi test uçuşunun ardından, 22 Şubat 1975'e kadar ilk uçuşunu yapmadı.. Su-25, Sovyet Hava Kuvvetleri yarışmasında ana rakibi olan Ilyushin Il-102'yi geride bıraktı ve seri üretim Savunma Bakanlığı tarafından açıklandı.
T8-1 ve T8-2 prototiplerin gelişme uçuş test aşamaları sırasında, Sukhoi Tasarım Bürosu yönetimi Su-25 seri üretim halinde Fabrika sayılı 31 de başlaması gerektiğini önerdi Tiflis , Gürcistan Sovyet Cumhuriyeti'nin en o zaman MiG-21 UM "Mongol-B" eğitmeninin ana üretim üssü idi . Müzakerelerin ve devlet denemelerinin tüm aşamalarının tamamlanmasının ardından, Sovyet Uçak Üretim Bakanlığı, Su-25'in Tiflis'te üretimine izin verdi ve seri üretimin 1978'de başlamasına izin verdi.
1980'lerin sonunda ve 1990'ların başında, modernize edilmiş versiyonlar ve özel roller için varyantlar dahil olmak üzere birkaç Su-25 varyantı ortaya çıktı. En önemli tasarımlar Su-25UB çift koltuklu eğitmen, Su-25BM hedef çekme varyantı ve tank karşıtı görevler için Su-25T idi. Buna ek olarak, bir Su-25KM prototipi, Gürcistan tarafından , İsrail şirketi Elbit Systems ile işbirliği içinde 2001 yılında geliştirildi, ancak şu ana kadar bu varyant pek ticari başarı elde edemedi. 2007 yılı itibarıyla Su-25 halen üretimde olan tek zırhlı uçaktı.
En fazla sayıda Su-25'i çalıştıran Rus Hava Kuvvetleri , eski uçakları Su-25SM varyantına yükseltmeyi planladı, ancak finansman eksiklikleri ilerlemeyi yavaşlattı; 2007 başlarında sadece yedi uçak modifiye edilmişti.
Tasarım:
Genel Bakış:

Kanatlar, arka kirişteki braketlere tutturulmuş çelik sürgüler ve makaralarla monte edilir. Trapez kanatçıklar kanat uçlarına yakındır . gövde Su-25 türünde bir elips kesit ve yarı ait monokok , deri stresli bir uzunlamasına yük taşıyan çerçeve olarak düzenlenen yapı, longerons , kare tertibatı enlemesine bir yük taşıyan ile, kirişler ve kirişler . Tek parça yatay arka düzlem , iki montaj noktasında yük taşıyıcı şasiye tutturulmuştur.
Su-25'in ilk versiyonları , arka gövdenin her iki yanındaki bölmelerde iki adet R-95Sh art yanmayan turbojet ile donatılmıştı . Motorlar, alt gruplar ve çevreleyen gövde , motor kaportalarının üstündeki soğuk hava girişlerinden sağlanan hava ile soğutulur . Bir drenaj sistemi, uçuştan sonra veya başarısız bir çalıştırma sonrasında motorlardan yağı, hidrolik sıvı kalıntılarını ve yakıtı toplar . Motor kontrol sistemleri, her motorun bağımsız çalışmasına izin verir. En son sürümler (Su-25T ve TM), geliştirilmiş R-195 motorlarla donatılmıştır .
Topu kokpit altındaki bir bölme içinde bir kokpit zemin ve ön gövde destek yapısına bağlanmış bir yük-taşıma çubuğuna monte edilir. Burun, farklı ikiz pitot problarla donatılmıştır ve servis erişimi için menteşeler yukarıdadır.
Pilot Kabini
Pilot bir vasıtası ile uçak uçar merkez sopa ve sol eli drosel . Pilot, Zvezda K-36 fırlatma koltuğuna oturur ( Sukhoi Su-27'ye benzer ) ve standart uçuş aletlerine sahiptir . Arka de kokpit altı milimetre kalınlığındaki (0.24) çelik başlık olup, arka bölme üzerine monte edilir. Kokpitte, duvarlarda geçiş portları olan, kaynaklı titanyum tabakalardan oluşan, küvet şeklinde bir zırhlı muhafaza vardır . Fırlatma koltuğu için kılavuz raylar , kokpitin arka duvarına monte edilmiştir.
Kanopi menteşeleri sağa doğru açılır ve pilot aşağı açılır merdiveni kullanarak içeri girer. Pilot, içeri girdikten sonra kokpitte alçakta oturuyor, küvet tertibatı tarafından korunuyor, bu da sıkışık bir kokpit sağlıyor. Kokpitten görüş, gelişmiş pilot koruması için bir değiş tokuş olarak sınırlıdır. Geriye doğru görüş zayıftır ve telafi etmek için kanopinin üstüne bir periskop takılmıştır.
Sol gövdeye yerleştirilmiş katlanır bir merdiven , kokpite ve uçağın tepesine erişim sağlar.
Havacılık Elektroniği
Temel model Su-25, bir dizi önemli aviyonik sistemi içerir. TV yönlendirmesi yoktur, ancak lazer tabanlı hedef bulmayı sağladığı düşünülen, buruna takılan ayırt edici bir lazer telemetre içerir . Navigasyon için bir DISS-7 doppler radarı kullanılır; Su-25 görsel ve aletli meteorolojik koşullarda gece uçabilir .
Su-25 genellikle havadan yere ve havadan havaya iletişim için kurulmuş, bir SO-69 tanım-dost-düşman ( IFF ) aktarıcısı dahil olmak üzere radyolara sahiptir . Uçağın kendini savunma paketi, 250'ye kadar işaret fişeği ve dipol saman fırlatabilen alev ve saman dağıtıcılar gibi çeşitli önlemleri içerir . Düşmanca radar kullanımları, bir SPO-15 radar uyarı alıcısı aracılığıyla korunur .
Hava geçirmez bir aviyonik bölme, kokpitin arkasında ve ön yakıt deposunun önündedir.
Daha yeni Su-25TM ve Su-25SM modelleri, geliştirilmiş bir aviyonik ve silah paketine sahiptir, bu da daha iyi hayatta kalma ve savaş kabiliyeti sağlar.
Operasyonel Geçmişi
Sovyet-Afgan Savaşı
19 Temmuz 1981'de 200. Bağımsız Saldırı Filosu batı Afganistan'daki Shindand Hava Üssüne yeniden atandı ve o ülkeye konuşlandırılan ilk Su-25 birimi oldu. Ana görevi, Afgan isyancılar tarafından kontrol edilen dağ askeri konumlarına ve yapılarına hava saldırıları düzenlemekti. Bir diğer Sovyet Su-25 birimi, 12 Temmuz 1984'te Ukrayna'daki Zhovtneve'de kurulan 368. Havacılık Saldırı Alayı idi. Kısa süre sonra Afganistan üzerinde operasyonlar düzenlemek için doğuya da taşındı.
Boyunca Sovyet-Afgan Savaşı , Su-25s karşı her türlü 139 güdümlü füzelerin toplam başlattı mücahit pozisyonları. Ortalama olarak, her bir uçak yılda 360 sorti gerçekleştirdi ve bu, Afganistan'daki diğer savaş uçaklarından toplamda önemli ölçüde daha yüksekti. Savaşın sonunda, Afgan hava üslerinde yaklaşık 50 Su-25 konuşlandırıldı ve toplam 60.000 sorti gerçekleştirildi. 1981'deki ilk konuşlandırılma ile 1989'da savaşın bitişi arasında, 21–23 uçak savaş operasyonlarında kaybedildi ve park halindeyken dokuz tanesi yerde imha edildi.
İran-Irak Savaşı
Su-25 , 1980-88 İran-Irak Savaşı sırasında da çatışmaya sahne oldu. İlk Su-25'ler 1987'de Irak Hava Kuvvetleri tarafından görevlendirildi ve savaşın sonlarına doğru Irak hava saldırısı görevlerinin çoğunu gerçekleştirerek yaklaşık 900 savaş sortisi gerçekleştirdi. Savaşın en yoğun çatışması sırasında, Iraklı Su-25'ler her biri günde 15'e kadar sorti yaptı. Kaydedilen bir olayda, bir Irak Su-25'i İranlı bir Hawk karadan havaya füze tarafından düşürüldü , ancak pilot fırlatmayı başardı. Bu, bir Iraklı Su-25'in İran'ın tek doğrulanmış başarılı vuruşu oldu. Savaştan sonra Saddam Hüseyin , Irak Hava Kuvvetlerinin Su-25 pilotlarının tümüne ülkenin en yüksek askeri nişanını giydirdi .
Körfez Savaşı
1991 Körfez Savaşı sırasında, koalisyon güçlerinin hava üstünlüğü o kadar büyüktü ki, Irak Su-25'lerin çoğu havalanmayı bile başaramadı. 25 Ocak 1991'de yedi Irak Hava Kuvvetleri Su-25'i Irak'tan kaçtı ve İran'a indi.
6 Şubat 1991, iki akşamı ABD Hava Kuvvetleri F-15C Eagle gelen işletim 53. Taktik Av Filosu, savaşçıları Al Kharj Hava Üssü'ne de Suudi Arabistan , Irak bir çift ele MIG-21s ve Su-25s bir çift. Dört Irak uçağının tamamı vurularak, her iki Su-25 de Irak'ın İran sınırından uzak olmayan bir çölde düşürüldü. Bu, Irak'ın Su-25'lerinin savaştaki tek hava muharebesiydi.
Abkhazya Savaşı
Gürcü hükümeti, 1992-93'te Birinci Abhazya Savaşı sırasında Abhaz ayrılıkçılarına karşı Su-25'leri kullandı . Bir Gürcü Hava Kuvvetleri Su-25, 4 Temmuz 1993'te Nizhnaya Eshera üzerinde 9K34 Strela-3 MANPADS tarafından düşürüldü . Başka bir Gürcistan Su-25 ile, 13 Temmuz 1993 tarihinde vuruldu 9K32 Strela-2 MANPADS , [24] Başka bir Su-25 tarafından kolay ateş tarafından düşürülen ise ZU-23-2 , 4 Temmuz ile. Rus Hava Kuvvetleri de savaş sırasında bir Su-25 kaybetti, uçak Abhaz kuvvetlerine CAS sağlarken bir pilotun hatası nedeniyle düştü.
Birinci Çeçen Savaşı
Rus Su-25'leri Birinci Çeçen Savaşı sırasında kullanıldı. Diğer Rus Hava Kuvvetleri hava varlıklarıyla birlikte, Rus Kuvvetleri için hava üstünlüğü elde ettiler. 29 Kasım 1994'te, dört Çeçen askeri üssüne saldıran 368. OShAP'den Rus Su-25, çoğu uçuşa elverişli olmayan 266 kadar Çeçen uçağını yerde imha etti. Hava Kuvvetleri konuşlandırılmış varlıklar 1994 ve 1996 4 Rus Hava Ordusu arasındaki Çeçen kampanyası sırasında etrafında 5.300 olmak grev sorti ile, yaklaşık 9.000 hava sorti yaparak 140 vardı Su-17 Ms, Su-24s ve Su-25 saniye A-50 ile desteklenen savaş bölgesiAWACS uçağı. Kullanılan mühimmat genellikle güdümsüz S-5, S-8 ve S-24 roketlerinin yanı sıra FAB-250 ve FAB-500 bombalarıyken, saldırıların sadece% 2,3'ü hassas güdümlü Kh-25 ML füzeleri, KAB kullandı. Hava koşulları uygun olduğunda -500L ve KAB-500KR akıllı bombalar. Rus kuvvetleri, Hava Kuvvetlerini Combat Air Patrols gibi bu tür savaşlarda gereksiz görevlere odaklayan eskimiş hava taktikleri nedeniyle elde edilen hava üstünlüğünden gerektiği gibi yararlanamadı. Çeçenler tarafından entegre bir hava savunması yapılmadığı için Rus hava kayıpları düşüktü.
4 Şubat 1995'te bir Rus Su-25, Grozni'nin beş kilometre güneydoğusundaki Belgatoi Gekhi üzerinde ZSU -23-4 Shilka uçaksavar ateşi ile düşürüldü. Pilot Binbaşı Nikolay Bairov fırlattı ancak paraşütü zamanında açılmadığı için yere çarparak öldü. Yarbay Evgeny Derkulsky'nin pilotluk yaptığı başka bir Su-25, aynı gün yerdeki ateşten hasar gördü, ancak uçağın tamir edildiği Mozdok hava üssüne inmeyi başardı . 5 Mayıs 1995'te bir başka Rus Su-25, düşük irtifada bir devriye gezerken Serzhen-Yurt yakınlarında 12.7 mm'lik bir ateşle düşürüldü . Pilot Albay Vladimir Sarabeyev öldürüldü.
4 Nisan 1996'da, bir başka Su-25 , ya keşif uçuşu yaparken ya da Goiskoye köyüne saldırırken ZU-23-2 ateşine düştü . Pilot Binbaşı Alexander Matvienko fırlatıldı ve Grozni , Khankala'daki hava üssüne dönen dostça bir helikopter tarafından kurtarıldı . 5 Mayıs 1996'da, keşif sırasında Mairtup köyü yakınlarında iki kişilik bir Su-25UB 9K34 Strela-3 MANPADS ile düşürüldü. Her iki pilot da Albay Igor Sviryidov ve Binbaşı Oleg Isayev kazada öldü. Bu, Aralık 1994'te savaşın başlamasından bu yana, düşürülen dördüncü Su-25 ve beşinci Rus sabit kanatlı uçağıydı.
İkinci Çeçen Savaşı
Ana maddeler: İkinci Çeçen Savaşı ve İkinci Çeçen Savaşı'nda Rus uçak kayıplarının listesi
Rus Hava Kuvvetleri Su-25'ler, İkinci Çeçen Savaşı sırasında, özellikle Rus güçlerinin kendi kendini ilan eden Çeçen İçkerya Cumhuriyeti'ni işgal ettiği ilk aşamada yoğun bir şekilde kullanıldı . Yedi Rus Su-25'i kaybedildi, biri düşman ateşine: 4 Ekim 1999'da bir Su-25, Tolstoy-Yurt köyünde bir keşif görevi sırasında bir MANPADS tarafından vurularak pilotunu öldürdü . Uçağın kanatları, Grozni'deki merkez meydanda bir kaide üzerine yerleştirildi.
Etiyopya-Eritre Savaşı
Su-25 saldırı uçağı, Eritre hedeflerini vurmak için Etiyopya Hava Kuvvetleri tarafından kullanıldı . 15 Mayıs 2000'de Etiyopyalı Su-25, bir Eritre Hava Kuvvetleri MiG-29'u tarafından vurularak pilotu öldürdü.
Makedonya Cumhuriyeti'nde 2001 isyan
Su-25'ler, Makedon Hava Kuvvetleri tarafından Arnavut ayrılıkçılara karşı yürütülen çatışmada kullanıldı. 24 Haziran 2001'den itibaren uçak, ayrılıkçı pozisyonlara karşı çok sayıda saldırı düzenledi. En başarılı operasyon 10 Ağustos 2001'de Raduša köyünde Su- 25'lerin son iki gün içinde 16 Makedon askerini pusuya düşürüp öldüren Arnavut militanlara saldırmasıyla gerçekleşti.
Darfur'da Savaş
Sudan , Su-25'leri isyancı hedeflere ve muhtemelen Darfur'daki sivillere yönelik saldırılarda kullandı .
Fildişi-Fransız çatışmaları
Ivorian İç Savaşı sırasında Su-25'ler hükümet güçleri tarafından isyancı hedeflere saldırmak için kullanıldı. 6 Kasım 2004'te, en az bir Fildişi Sukhoi Su-25 , 1300'de Bouaké'de bulunan Fransa'nın Unicorn barış gücü birliğine saldırdı , dokuz barışı koruma görevlisini ve bir ABD kalkınma işçisini öldürdü ve 37 askeri yaraladı. Kısa bir süre sonra Fransız ordusu Yamoussoukro'daki hava üssüne saldırarak misilleme yaptı ve iki Su-25 dahil Fildişi hava kuvvetlerini yok etti.
2008 Rusya-Gürcistan savaşı
Ağustos 2008'de Su-25'ler 2008 Rusya-Gürcistan savaşı sırasında hem Gürcistan hem de Rusya tarafından kullanıldı. Gürcistan Hava Kuvvetleri'nden Su-25'ler, Tskhinvali Muharebesi sırasında birliklere hava desteği sağlamaya katıldı ve Güney Osetya'daki hedeflere bombalı saldırılar düzenledi . Rus ordusu Su-25'ler Güney Osetya'da Gürcü güçlerini vurdu ve Gürcistan'daki hedeflere hava saldırıları düzenledi. Rus ordusu, üç Su-25 uçağının Gürcü hava savunması tarafından kaybedildiğini resmen doğruladı, ancak Moskova Savunma Özeti dört önerdi. Üç Rus uçağının Gürcü Buk-M1 tarafından düşürüldüğü bildirildihava savunma birimleri. Gürcü Su-25'leri gece ameliyat edebildi. Ağustos 2008'in başlarında, Rus Su-25'ler Su-25'in üretildiği Tiflis Uçak Üretim tesisine saldırarak fabrikanın hava sahasına bomba attı.
İran
1 Kasım 2012'de, iki İranlı Su-25 , İran kıyılarının 30 km (19 mil; 16 nm) açıklarında bir USAF MQ-1 Predator insansız hava aracını vurdu. İran hükümeti, dronun hava sahasını ihlal ettiğini iddia etti.
Ukrayna'da 2014-2015 çatışması
Ukrayna silahlı kuvvetleri, 2014 baharından itibaren uçakları direnişçi Doğu bölgelerinde konuşlandırdı. 26 Mayıs 2014'te, Ukraynalı Su-25'ler, Su-25'lerin hava attığı Donetsk'teki havalimanının kontrolünü yeniden kazanmak için askeri bir operasyon sırasında Mi-24 helikopterlerini destekledi. yer roketleri. 2 Temmuz 2014'te, bir Ukraynalı Su-25 teknik bir arıza nedeniyle düştü.
16 Temmuz 2014'te, Ukraynalı yetkililer bir Rus MiG-29'un R-27T füzesi kullanarak vurduğunu belirterek bir Su-25 düşürüldü . Rusya bu iddiaları yalanladı.
23 Temmuz 2014'te, Ukrayna'nın Donetsk bölgesinde iki Su-25 vuruldu . Ukrayna Milli Güvenlik ve Savunma Konseyi sözcüsü , uçağın Rusya'dan atılan füzelerle düşürüldüğünü söyledi.
29 Ağustos 2014'te bir Ukraynalı Su-25 Rus yanlısı isyancılar tarafından vuruldu. Ukraynalı yetkililer, düşmenin bir Rus füzesinden kaynaklandığını söylediler. Pilot güvenli bir şekilde dışarı çıkmayı başardı. Aynı gün, Rus yanlısı isyancılar dört Su-25'in düşürüldüğünü iddia etti.
9 Şubat 2015'te, Rus yanlısı güçler, Debaltsevo yakınlarındaki çatışmalarda Ukrayna güçlerine karşı Su-25 kullandıklarını Ukraynalı bir medya kaynağına atıfta bulunarak ilk kez dolaylı olarak kabul ettiler .
2014 Kuzey Irak taarruzu
29 Haziran 2014'te Irak'ın , Irak ve Levant'taki Sünni isyancılarla savaşmak için Rusya'dan sipariş edilen ikinci el Su-25'lerin ilk partisini aldığını iddia ettiği bildirildi . Bir Irak savunma bakanlığı kaynağı, Iraklıların operasyonel hale getirmek için teknik yardıma ve parçalara ihtiyaç duymalarına ve Rus yapımı uçakların Irak Havası ile uyumsuz olmasına rağmen, uçağın "üç ila dört gün içinde" hizmete gireceğini iddia etti. force'un Amerikan yapımı Hellfire füzeleri envanteri .
İslam Devrim Muhafızları Ordusu'nun Hava Kuvvetleri 2014 1 Temmuz yedi Su-25 saniye teslim Körfez Savaşı gelen eski Irak uçağı hangi çoğunluğu. Çabucak çatışmaya girdiler, Ağustos 2014'ün başında hava saldırıları düzenlediler ve daha sonra operasyon alanlarını genişlettiler.
Irak Su-25'leri, Haziran 2014 ile Aralık 2017 arasında 3562 misyonla IŞİD'in daha önce Irak'ta kontrol ettiği tüm toprakların kontrolünü kaybettiği sırada İslam Devleti'ne karşı saldırıların çoğunu uçurdu. Bu, Irak'ın F-16IQ avcı filosunun uçtuğu 514 sortiye benziyor.
Suriye'ye askeri müdahale
Eylül 2015'de, o en az bir düzine Su-25 yakın bir havaalanına Rusya tarafından konuşlandırılan bildirildi Lazkiye Rus güçlerini desteklemeye, Suriye orada karşı Suriye saldırıda yer alan kim ISIL . 2 Ekim 2015 tarihinde, Rus Su-24M ve Su-25 saldırı uçakları İdlib vilayetindeki bir IŞİD komuta karakolunu imha ederken Su-34 ve Su-25 uçakları ise Hama eyaletinde IŞİD tarafından güçlendirilmiş bir sığınağı ortadan kaldırdı. 15 Mart 2016'ya kadar, Suriye'deki Rus varlığının azalmasıyla, Rus Su-25'ler 6.000 bomba atarken Suriye'de 1.600'den fazla sorti gerçekleştirdi.
3 Şubat 2018'de bir Rus Su-25, MANPADS kullanan isyancı savaşçılar tarafından İdlib üzerinden vuruldu . Suriyeli bir militan, pilot Roman Filipov'un güvenli bir şekilde fırlattığını ancak yakalanmamak için el bombasıyla intihar ettiğini söyledi.
Varyantlar
Uçağın temel versiyonu Gürcistan Sovyet Cumhuriyeti'nin Tiflis fabrikasında 31 fabrikasında üretildi . 1978 ile 1989 yılları arasında Gürcistan'da Su-25K ihracat programı kapsamında üretilen uçaklar hariç 582 tek kişilik Su-25 üretildi. Uçağın bu çeşidi, şu anda dünyanın en büyüğü olan Rus Hava Kuvvetleri'nin Su-25 filosunun omurgasını temsil ediyor. Uçak, silahların salvo ateşlenmesine atfedilen sistem arızalarının neden olduğu operasyonel hizmette bir dizi kaza yaşadı. Bu olayların ardından ana silahı olan 240 mm S-24 roketinin kullanılması yasaklandı. Onun yerine, FAB-500 500 kg (1.100 lb) genel amaçlı yüksek patlayıcı bomba birincil silah oldu.
Su-25K
Temel Su-25 modeli, Su-25K ( K omercheskiy ) olarak bilinen ticari bir ihracat varyantının temeli olarak kullanıldı . Bu model aynı zamanda Gürcistan'ın Tiflis kentindeki 31. fabrikada üretildi . Uçak, iç donanımla ilgili bazı küçük ayrıntılarda Sovyet Hava Kuvvetleri versiyonundan farklıydı. 1984 ile 1989 yılları arasında toplam 180 Su-25K uçağı inşa edildi.
Su-25UB
Su-25UB eğitmeni ( U chebno- B oyevoy ) 1977'de hazırlandı. "T-8UB-1" adlı ilk prototip Temmuz 1985'te piyasaya sürüldü ve ilk uçuşu Ulan-Ude fabrikasında gerçekleştirildi. Havaalanı o yılın 12 Ağustos'unda. 1986'nın sonunda, ikiz koltuklu Devlet denemelerini tamamlamadan ve resmi olarak Sovyet Hava Kuvvetleri'nde hizmete girmeden önce Ulan-Ude'de 25 Su-25UB üretildi.
Aktif görevli pilotların eğitim ve değerlendirme uçuşları ile Sovyet Hava Kuvvetleri uçuş okullarında pilot öğrencileri eğitmek için tasarlandı . Performans, tek koltuklu olandan önemli ölçüde farklı değildi. İki koltuklu aracın navigasyon, saldırı, nişan cihazları ve silah kontrol sistemleri, hem rutin eğitim hem de silah eğitimi görevleri için kullanılmasını sağladı.
Su-25UBK
1986'dan 1989'a kadar, ana Su-25UB muharebe eğitimi varyantının inşasına paralel olarak, Ulan-Ude fabrikası, Su-25K'yı satın alan ülkelere ihracat yapmak üzere sözde "ticari" Su-25UBK'yı üretti ve o uçakta benzer değişikliklerle.
Su-25UBM
Su-25UBM, operasyonel eğitmen olarak kullanılabilen, ancak aynı zamanda saldırı yeteneklerine sahip olan ve keşif, hedef belirleme ve havadan kontrol için kullanılabilen çift koltuklu bir varyanttır. İlk uçuşu 6 Aralık 2008'de yapıldı ve Aralık 2010'da onaylandı. Daha sonra Rus Hava Kuvvetleri ile operasyonel kullanıma girecek. Varyantta bir Phazotron NIIR Kopyo radarı ve Bars-2 ekipmanı bulunur. Su-25UBM'nin menzilinin 1.300 km (810 mil) olduğuna inanılıyor ve IRGM'lerin çoğaldığı günümüz savaş alanlarında asgari bir gereklilik olan kızılötesi güdümlü füzelere (IRGM) karşı korumaya sahip olabilir.
Su-25UTG
Su-25UTG ( U chebno- T renirovochnyy s G akom ), eğimli bir kayakla atlama bölümü ve tutucu telleri olan kara tabanlı simüle edilmiş bir taşıyıcı güvertede pilotları kalkış ve inişte eğitmek için tasarlanmış bir Su-25UB çeşididir . İlki Eylül 1988'de uçtu ve yaklaşık 10 adet üretildi. Yaklaşık yarısı 1991'den sonra Rus hizmetinde kaldı; Onlar Rusya'nın tek kullanıldı uçak gemisi , Amiral Kuznetsov. Bu az sayıdaki uçak, Rusya'nın taşıyıcı hava grubunun eğitim ihtiyaçlarını karşılamak için yetersizdi, bu nedenle bazı Su-25UB'ler Su-25UTG'lere dönüştürüldü. Bu uçaklar, alternatif isim Su-25UBP ( U chebno- B oyevoy P alubny ) - "güverte" anlamına gelen sıfat palubnyy ile ayırt edilir ve bu uçakların bir deniz işlevi olduğunu belirtir. Bu uçaklardan yaklaşık 10 tanesi şu anda 279. Deniz Havacılık Alayı'nın bir parçası olarak Rus Donanması'nda faaliyet gösteriyor.
Su-25BM
Su-25BM ( B uksirovshchik M isheney ), geliştirilmesine 1986'da başlanan Su-25'in hedef çekici bir çeşididir. T-8BM1 olarak adlandırılan prototip, ilk kez 22 Mart 1990'da Tiflis'te başarıyla uçtu. Test aşaması tamamlandıktan sonra uçak üretime alındı.
Su-25BM hedef kulesi, kara kuvvetleri ve deniz personelini karadan havaya veya denizden havadan havaya füze sistemlerinde eğitmek için çekilen hedef tesisleri sağlamak üzere tasarlandı. Bir R-195 motoru ile güçlendirilmiştir ve Western LORAN sisteminin bir analogu olan bir RSDN-10 uzun menzilli navigasyon sistemi ile donatılmıştır .
Su-25T
Su-25T ( T ankovy ), Çeçenya'da kayda değer bir başarı ile mücadele testinden geçmiş, özel bir tanksavar versiyonudur . Uçağın tasarımı Su-25UB'a benzer. Varyant, arka koltuğun yerini ek aviyoniklerle değiştirerek tek koltukluya dönüştürüldü. Tüm hava ve gece saldırı kabiliyetine sahiptir. Standart Su-25'in eksiksiz silah cephaneliğine ek olarak Su-25T, KAB-500Kr TV güdümlü bombayı ve yarı aktif lazer güdümlü Kh-25ML'yi kullanabilir. Büyütülmüş burun konisi , Shkval optik TV'yi ve Prichal ile nişan sistemini barındırır.lazer telemetre ve hedef belirleyici. Ayrıca , ana tanksavar silahı olan Vikhr lazer güdümlü, tüpten fırlatılan füzeleri de taşıyabilir . Gece operasyonları için, düşük ışıklı TV Merkuriy pod sistemi gövde altında taşınabilir. Üç Su-25Ts prototipleri 1990 yılında inşa edildi 1983-1986 ve 8 üretim uçakta inşa edildi şeklinde kesin Rus Hava Kuvvetleri Su-25 yükseltme programın tanıtılmasıyla S troyevoy M odernizirovannyi , SU- 25T programı 2000 yılında resmi olarak iptal edildi.
Su-25TM (Su-39)
Su-25TM az sayıda üretilmiştir. (Uçtan gövdeye) R-73 , R-77 , 8 × Vikhr , Kh-29T , Kh-58 taşır . Aşağıda Kopyo radar kabının beyaz kubbesi görülürken , uçağın yanında iki Omul ECM podu yer almaktadır.

Su-25SM
Su-25SM ( Stroyevoy Modernizirovannyi ), Su-25 için 2000 yılında Rus Hava Kuvvetleri tarafından tasarlanan "uygun fiyatlı" bir yükseltme programıdır . Program, değerlendirilen ve etiketlenen Su-25T ve Su-25TM yükseltmelerinden kaynaklanmaktadır. aşırı sofistike ve pahalı. SM yükseltmesi, Frogfoot'un hizmet ömrünü 500 uçuş saatine veya 5 yıla kadar uzatmak için aviyonik geliştirmeleri ve uçak gövdesi yenilemesini içerir.
Su-25SM'nin tamamen yeni PRnK-25SM "Barlar" navigasyon / saldırı paketi, başlangıçta Su-25TM yükseltme programı için planlanan BTsVM-90 dijital bilgisayar sistemi etrafında oluşturulmuştur. Yeni paketin sağladığı navigasyon ve saldırı hassasiyeti, temel Su-25'ten üç kat daha iyidir ve uydu düzeltmesi kullanılarak 15 m (49 ft) ve onsuz 200 m (660 ft) dahilinde olduğu bildirilmektedir.
Diğer şeylerin yanı sıra, orijinal ASP-17BTs-8 elektro-optik görüşün görüş alanını iki katına çıkaran yeni bir KA1-1-01 Head-Up Display (HUD) eklendi. Yükseltme sırasında dahil edilen diğer sistemler ve bileşenler arasında Çok Fonksiyonlu Ekran (MFD), RSBN-85 Kısa Menzilli Navigasyona Yardım (SHORAN), ARK-35-1 Otomatik Yön Bulucu (ADF), A-737-01 GPS / GLONASS bulunur Alıcı, Karat-B-25 Uçuş Veri Kaydedici (FDR), Berkut-1 Video Kayıt Sistemi (VRS), Banker-2 UHF / VHF haberleşme radyosu, SO-96 Transponder ve bir L150 "Pastel" Radar Uyarı Alıcısı (RWR).
R 95sh motorlar revize ve kurulu bir anti-dalga sistemi ile modifiye edilmiştir. Sistem, silah ve roket atışı sırasında motorun yutulan toz ve gazlara karşı direncini artırmak için tasarlanmıştır.
Yenilenmiş ve yeni ekipmanın, artırılmış otomasyon ve kendi kendine test kabiliyetiyle kombinasyonu, uçuş öncesi ve sonrası bakımın% 25 ila 30 oranında azalmasına izin verdi. Toplam ağırlık tasarrufu yaklaşık 300 kg'dır (660 lb).
Su-25SM silah paketi, Vympel R-73 son derece çevik havadan havaya füze (her ne kadar kask takılı uyarı olmadan ve yalnızca geleneksel uzunlamasına arama modu olsa da) ve S-13T 130 mm roketlerinin (taşınır ) eklenmesiyle genişletildi . beş yuvarlak B-13 kapsülleri), patlama parçalanması ve zırh delici savaş başlıkları. Dahası, Kh-25 ML ve Kh-29 L Silah İstihdam Profilleri önemli ölçüde iyileştirildi ve bazı karmaşık füze fırlatma senaryolarının uygulanmasına izin verildi, örneğin: tek bir saldırı geçişinde iki farklı hedefe iki ardışık füze ateşlemek. GSH-30-2autocannon (250 mermi dergisi) üç yeni azaltılmış atış hızı modu aldı: dakikada 750, 375 ve 188 mermi. Su-25SM'ye ayrıca yeni BD3-25 kanat altı direkleri verildi.
Nihai satın alma programının, 2000'li yılların başında işletilen Rus Hava Kuvvetleri aktif tek koltuklu filosunun yüzde 60 ila 70'ini kapsayan 100 ila 130 arasında kiti içermesi bekleniyor. 21 Şubat 2012'de Hava Kuvvetleri sözcüsü Albay Vladimir Drik, Rusya'nın Su-25 saldırı uçağını önemli ölçüde daha iyi bir hayatta kalma ve savaş etkinliğine sahip olan Su-25SM versiyonuna yükseltmeye devam edeceğini söyledi. Drik, Rus Hava Kuvvetleri'nin daha sonra hizmette 30'dan fazla Su-25SM'ye sahip olduğunu ve 2020'ye kadar yaklaşık 80 Su-25'i modernize etmeyi planladığını söyledi. Mart 2013'e kadar 60'tan fazla uçak yükseltilecek. Şubat 2013'te, Hava Kuvvetlerinin güney üssüne on yeni Su-25SM teslim edildi, operasyonel eğitimin yapıldığı yer. 2005–2015 döneminde, 80'den fazla uçak yükseltildi.
2014'ün başından bu yana, Krasnodar bölgesindeki Güney Askeri Bölgesinin Muhafız Havacılık Bölümü Saldırı Havacılık Alayı 16 gelişmiş Su-25SM aldı. 2018'de dokuz tane daha, 2019'un başlarında sekiz tane daha ve 2020'nin başlarında dört tane daha teslim edildi.
2018'den bu yana, Havacılık ve Uzay Kuvvetleri Su-25SM3'leri alıyor ve Haziran 2019 itibarıyla toplam 25 uçak teslim edildi. Temel Su-25'in ve kademeli olarak yükseltilen versiyonu Su-25SM'nin aksine, her ikisi de Burunda oldukça modası geçmiş bir Klen-PS lazer hedef belirleyicisine sahip olan Su-25SM3, yeni SOLT-25 elektro-optik burun modülü ile yükseltildi. SOLT-25, 16 × yakınlaştırma sağlar ve bir lazer mesafe bulucu ve hedef belirleyici, termal görüntüleme, TV kanalları ve 8 km'ye kadar her türlü hava koşulunda hareketli hedefleri izleme becerisine sahiptir. Ek olarak, Su-25SM3, bir dizi Zakhvat öne ve arkaya bakan füze yaklaşma uyarı ultraviyole sensörlerini, L-150-16M Pastel radar güdümlü ve uyarı sistemini, iki UV-26M 50'yi entegre eden Vitebsk-25 koruma paketi ile birlikte gelir. mm saman dağıtıcılar, ve bir çift kanatlı L-370-3S radar sıkışma bölmesi. Ayrıca Su-25SM3, yeni PrNK-25SM-1 Bar hedefleme ve navigasyon sistemi ve Banker-8-TM-1 antenli KSS-25 iletişim sistemi ile yükseltildi.
Su-25SM3'ler , Suriye'deki deneyimin bir sonucu olarak hassas bombardımanların durdurulmasına izin veren SVP-24 navigasyon ve bombalama yardımlarına sahiptir.
Su-25KM
"Scorpion" lakaplı Su-25KM ( K ommercheskiy M odernizirovannyy ), İsrail Elbit Systems ile ortaklaşa Gürcistan'daki orijinal üretici Tbilisi Aircraft Manufacturing tarafından 2001 yılının başlarında açıklanan bir Su-25 yükseltme programıdır . Prototip uçak ilk uçuşunu 18 Nisan 2001'de Tiflis'te Gürcistan Hava Kuvvetleri'nin tam işaretleriyle yaptı.
Uçak, bir cam kokpit , dijital harita üreteci, kask takılı ekran , bilgisayarlı silah sistemi, eksiksiz görev ön plan özelliği ve tamamen yedekli yedekleme modları dahil olmak üzere gelişmiş aviyoniklerle geliştirilmiş standart bir Su-25 gövde kullanıyor . Performans geliştirmeleri arasında son derece hassas bir navigasyon sistemi, hassas silah dağıtım sistemleri, tüm hava ve gündüz / gece performansı, NATO uyumluluğu, son teknoloji güvenlik ve beka özellikleri ve uluslararası gereksinimlere uygun gelişmiş yerleşik bilgi alma yetenekleri bulunur. Mark 82 ve Mark 83 lazer güdümlü bombaları ve havadan havaya füzeleri, kısa menzilli Vympel R-73'ü kullanma yeteneğine sahiptir .
Su-28
Sukhoi Su-28 (ayrıca belirlenmiş Su-25UT - U chebno- T renirovochnyy Sukhoi Tasarım Bürosu tarafından özel girişimi olarak Su-25UB temelinde yapılanmış olan gelişmiş bir temel jet eğitim uçağı). Su-28, Çekoslovak Aero L-39 Albatros'un yerini almak üzere tasarlanmış hafif bir uçaktır . Temel Su-25UB'den farklı olarak, bir silah kontrol sistemi, yerleşik top, silah sabit noktaları ve motor zırhından yoksundur.
Genel özellikleri
- Mürettebat: 1
- Uzunluk: 15,53 m (50 ft 11 inç) (burun sondası dahil)
- Kanat açıklığı: 14,36 m (47 ft 1 inç)
- Yükseklik: 4,8 m (15 ft 9 inç)
- Kanat alanı: 33.7 m 2 (363 fit kare)
- Boş ağırlık: 9.800 kg (21.605 lb)
- Brüt ağırlık: 14,440 kg (31,835 lb)
- Maks. Kalkış ağırlığı: 19.300 kg (42.549 lb)
- Santral: 2 × Soyuz / Tumansky R-195 turbojet motor, her biri 44,18 kN (9,930 lbf) itme
Performans
- Maksimum hız: 975 km / s (606 mph, 526 kn)
- Maksimum hız: Mach 0,79
- Aralık: 1.000 km (620 mi, 540 nmi)
- Savaş menzili: 4.400 kg (9.700 lb) mühimmat ve iki harici yakıt tankı ile deniz seviyesinde 750 km (470 mi, 400 nmi)
- Servis tavanı: 7.000 m (23.000 ft)
- g sınırları: + 6.5
- Tırmanma oranı: 58 m / s (11.400 ft / dak)
Silah Sistemleri
- Silahlar:
- 1 × 30 mm Gryazev-Shipunov GSh-30-2 250 mermili otomatik top
- 260 mermi ile 2 × 23 mm Gryazev-Shipunov GSh-23 otomatik toplar için SPPU-22 silah bölmeleri
- Hardpoints: 4.400 kg'a (9.700 lb) kadar mağaza kapasiteli 11 hardpoints ve aşağıdakilerin kombinasyonlarını taşıma hükümleri:
- Roketler:
- Füzeler:
- Havadan havaya füzeler :
- K-13 A
- R-60
- R-73 E
- Havadan karaya füzeler :
- Kh-23
- Kh-25 ML
- Kh-29 L
- 9K121 Vikhr
- Anti-radyasyon füzeleri :
- Kh-28
- Bombaları:
- BETAB-500 beton delici bomba
- FAB-250 genel amaçlı bomba
- FAB-500 GP bombası
- FAN-500 bomba
- KAB-500KR TV güdümlü bomba
- ZAB-500 yangın bombası
- ASO-2V : Suriye'deki Su-25'ler, kuyruk konisinin dikey dengeleyicinin arka üst yüzeyi boyunca dört sıra ASO-2V tuzak dağıtıcısı (Chaff & Flare) ile resmedilmiştir.
- Phazotron Kopyo radarı
Ayrıca Bakınız
- Sukhoi Su-28
- Fairchild Republic A-10 Thunderbolt II
- Ilyushin II-102
- Northrop YA-9
- IAR 93 / Soko J-22 Orao
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder